Vitiligo’nun Sadece Deride Değil, Kıllı Bölgelerde de Etkisi Olabilir

Vitiligo denildiğinde genellikle ciltteki beyaz lekeler akla gelir. Ancak vitiligo sadece deride değil, kıllı bölgelerde de pigment kaybına neden olabilir. Bu duruma tıpta “leukotrichia” adı verilir. Saç, kaş, sakal ve kirpik gibi bölgelerde görülebilen bu beyazlama, genellikle vitiligo lezyonunun olduğu deri alanı ile eş zamanlı ortaya çıkar.

Saç ve Kaşlarda Beyazlamanın Mekanizması Nedir?

Melanosit adı verilen hücreler yalnızca ciltte değil, kıl köklerinde de bulunur. Bu hücreler, kılın doğal rengini veren melanin pigmentini üretir. Vitiligo geliştiğinde, bağışıklık sistemi bu melanosit hücrelerine saldırır ve pigment üretimi durur. Sonuç olarak:

• Kıllar melanin içermez hâle gelir
• İlk olarak beyaz veya gri görünüm oluşur
• Zamanla bu renk değişimi kalıcı olabilir

Bu durum, ciltteki vitiligo ile aynı bölgede ya da bazen tek başına kıl beyazlaması şeklinde de görülebilir.

En Sık Etkilenen Alanlar

Vitiligo kaynaklı kıl beyazlaması, aşağıdaki bölgelerde daha yaygın olarak gözlemlenir:

• Saçlı deri (özellikle şakaklar ve saç çizgisi)
• Kaşlar ve kirpikler
• Sakal ve bıyık bölgesi (erkeklerde)
• Vücut kılları (koltuk altı, genital bölge)

Kaş ve kirpiklerde beyazlama estetik olarak daha dikkat çekici olabildiği için, psikolojik etkileri daha belirgin olabilir.

Bu Beyazlama Kalıcı mıdır?

Leukotrichia genellikle dirençli ve kalıcı pigment kaybı ile ilişkilidir. Kıllı bölgelerdeki melanosit rezervleri sınırlı olduğundan, spontan pigmentasyon geri dönüşü nadiren görülür. Ancak bazı hastalarda uygun tedaviyle kısmi veya tam renk geri kazanımı mümkündür.

Tanı Süreci: Vitiligoya mı Bağlı, Yoksa Başka Sebep mi?

Her saç veya kaş beyazlaması vitiligo anlamına gelmez. Ayırıcı tanıda değerlendirilmesi gereken bazı durumlar şunlardır:

• Poliosis: Genetik veya sistemik nedenlerle lokalize kıl beyazlaması
• Aging (yaşlanma): Genetik erken saç beyazlaması (erken grileşme)
• Alopesi areata: Yeniden çıkan kıllar bazen beyaz olabilir
• B12 eksikliği, tiroid bozuklukları: Sistemik nedenlerle kıl pigmentasyonunda değişiklik

Vitiligoya bağlı leukotrichia genellikle süt beyazı ve keskin sınırlıdır, ciltte de eşlik eden depigmentasyon gözlenir.

Tedavi Seçenekleri

Saç ve kaşlardaki vitiligo kaynaklı beyazlamanın tedavisi, klasik cilt vitiligosuna göre daha zordur. Ancak bazı yöntemler umut verici sonuçlar sunabilir:

1. NB-UVB Fototerapi

• Yaygın cilt lezyonlarında kullanılır
• Kıl köklerine ulaşması sınırlı olduğu için etkisi zayıf olabilir
• Başlıca saçlı deri bölgesinde tercih edilir

2. 308nm Excimer Lazer

• Küçük, lokalize alanlara hedeflenebilir
• Kaş ve sakal gibi alanlarda denenebilir

3. Topikal Takrolimus veya Kortikosteroidler

• Kıl köklerine nüfuz etmesi zor olsa da, kombine tedavilerde kullanılır
• Kaş ve saç çizgisinde uygulanabilir

4. Kök Hücre ve Melanosit Nakli (Deneysel)

• Stabil vitiligo ve dirençli leukotrichia vakalarında uygulanabilir
• Ciltle birlikte kıl köküne pigment hücresi aktarımı amaçlanır
• Başarı oranı sınırlıdır

5. Kozmetik Kamuflaj ve Microblading

• Özellikle kaş ve sakal beyazlamasında estetik amaçlı tercih edilir
• Kalıcı tedavi sağlamaz ancak görsel rahatsızlığı azaltır

Psikolojik Destek ve Estetik Danışmanlık

Saç ve kaşlarda vitiligoya bağlı beyazlama, sosyal yaşamda fark edilirliği yüksek olduğundan, bireyde özgüven kaybı, sosyal kaygı ve beden algı bozukluğu gibi psikolojik etkiler yaratabilir. Bu nedenle dermatolojik tedavinin yanında:

• Psikolojik destek alınması
• Estetik danışmanlık (kozmetik çözümler, makyaj teknikleri)
• Destek grupları veya hasta topluluklarıyla iletişim

gibi yaklaşımlar kişinin yaşam kalitesini olumlu etkileyebilir.